Mar 28, 2024   log in
 
home
thơ
danh sách tác giả
nhạc
truyện ngắn
biên khảo,phê bình
điểm sách
phỏng vấn
quan điểm
sinh hoạt văn học

ban biên tập
tìm kiếm
thư tín
giới thiệu sách báo
 
 
  Truyện/Ký
PARIS CÓ GÌ LẠ?
BÍCH XUÂN

Paris đã có nắng từ tháng tư, có nắng nhưng đôi khi trời đổ lạnh, bước ra khỏi nhà phải khoác áo len . Sáng nay tôi đưa chị bạn đến từ Hoa Kỳ đi dạo phố Paris. Xe chúng tôi chạy ra đại lộ Champs Elysées rồi ngang qua Tour Eiffel. Tìm được chỗ đậu xe, tôi và chị bạn đi bộ ngắm... ông tây bà đầm.

Trước tour Eiffel là công trường Trocadéro, dưới ánh nắng ban mai êm dịu đã có nhiều du khách đi bộ dọc bên sông Seine nhìn trời và cây xanh, chị bạn tôi nói chị rất thích nhìn những đôi mắt màu xanh lơ, màu của nước biển mát rượi
Tôi đưa chị bạn vào một Viện Bảo tàng gần bên công trường Trocadéro để coi triển lãm corset (nịt ngực) và áo cưới, đủ kiểu, đủ loại, đủ màu, có cái từ thế kỷ mười bốn. Nhưng nhiều nhất là màu trắng, hiện thời vẫn còn chiếm kỷ lục hàng đầu khi thành hôn. Vào hồi thế kỷ mười bốn, chiếc áo cưới màu trắng là do giáo hội Vatican chọn cho cô dâu, mặc làm lễ trong nhà thờ vào dịp lễ đính hôn. Màu trắng cho cô dâu, tượng trưng cho sự trong trắng của người con gái. Ðặc biệt trong tủ kiếng hôm đó có một chiếc áo cưới làm bằng bánh chocolat của Stéphane Rolland, những cánh bông hồng, đỏ cũng làm bằng bột chocolat để gắn lên trên áo.
Như corset từ thế kỷ mười lăm, việc dùng gỗ hay kim loại để lót vào corset làm cho phụ nữ khi làm lễ, không thể cong lưng và cúi chào được, đã như là sự chọc tức đối với quyền lực của nhà thờ. Do đó, cuộc tiến công đầu tiên vào corset được khởi xướng cũng từ phía giáo hội.

Với việc phổ biến và sản xuất hàng loạt loại corset vào đầu thế kỷ hai mươi, đã xuất hiện theo làn sóng đổi mới. Nhiều ấn phẩm định kỳ đã đăng những bài viết về ảnh hưởng tai hại của corset tới cơ thể của người phụ nữ. Trong đó người ta có dẫn ra những minh chứng những hình ảnh nhà chuyên môn chụp được.

Sau đó tôi đưa chị đi đến bảo tàng viện Louvre. Paris đang nắng hoa lá xanh tươi làm cho lòng người thật phấn khởi. Trên con đường của kinh đô ánh sáng (khu mua bán sang trọng của Paris) tấp nập du khách viếng thăm. Kinh thành Paris nghìn năm văn vật, với những chiếc cầu duyên dáng, bắc ngang qua sông Seine.
Chị bạn nói với tôi tất cả những bức tranh nào quí nhất thế giới, đều về nằm trong Viện bảo tàng Louvre tại Paris. Ngày trong tuần, từ thứ hai đến thứ bảy phải mua vé, chủ nhật thì khỏi, (chớ nên đi vào ngày chủ nhật, sẽ bị đứng sắp hàng dài hơn cả cây số).
Trong số tranh có bức họa La Joconde, đó là bức tranh nổi tiếng cả thế giới, của họa sĩ Léonard de Vinci, mấy thế kỷ nay. Chị nói : Bà Suzanne Girou người Canada, đã miệt mài suốt hơn một ngàn ngày (1990-1993) tìm trong nụ cười bí hiểm của nàng Mona Liza, kiệt tác hội họa La Joconde, thì ra cái ấy của De Vinci là nữ giới . De Vinci vẽ nụ cười của La Joconde có ngụ ý, trước khi bà Suzanne khám phá, một số họa sĩ thì nói Léonard de Vinci đã tự vẽ chân dung mình, họ còn nói cái mỉm cười trong bức họa là cái mỉm cười thách thức, vì Léonard de Vinci là đồng tình luyến ái.

Bà Suzan đã tìm ra sự kỳ bí của nàng nước Ý mà 500 năm qua Léonard đã cố tình giấu kín. Du khách có cảm tưởng rong chơi đến Paris chưa trọn vẹn, nếu chưa được nhìn thấy nụ cười kỳ bí của nàng Mona Liza.
Viện bảo tàng Louvre là bảo tàng đầu tiên tại Âu châu, mở cửa cho công chúng vào xem ngày 10-8-1793. Paul Jove là người đã có sáng kiến thành lập một Viện bảo tàng với những gian phòng trưng bày hình ảnh các danh nhân lịch sử. Nhưng việc thành lập chính thức các Viện bảo tàng trưng bày các tác phẩm nghệ thuật chỉ có cách đây độ 300 năm mà thôi.

Viện bảo tàng đầu tiên, được thành lập tại Ðại học Oxford năm 1683 là Ashmolean Museum. Ở Luân Ðôn, Viện bảo tàng đầu tiên là British Museum, mở cửa cho công chúng vào xem ngày 15-1-1759. Ở Mỹ châu, viện bảo tàng đầu tiên là Charleston Museum tại Charleston thuộc South Carolina Năm 1830, ở Berlin (Ðức) mới có một Viện bảo tàng là Altes Museum.

Hội Chợ Quốc Tế Paris.

Hội Chợ Quốc Tế Foire Internationale de Paris tại Porte de Versailles (có tất cả 7 toà nhà). Tổ chức mỗi năm một lần, năm nay là năm thứ 97. Bắt đầu từ hôm 12 tháng 5 chấm dứt vào ngày chủ nhật 22 tháng 5 lúc 19 giơ. Mỗi ngày có đến một triệu du khách viếng thăm. Hàng năm triển lãm Hội chợ Paris lớn nhất Âu Châu, đã thu hút rất nhiều công ty kinh doanh, cũng như tư nhân trên toàn thế giới. Trên 70 quốc gia tham dự gần 2000 gian hàng, bán đủ các sản phẩm. Từ Bắc Cực qua Ðông Âu, Trung Ðông, Mỹ châu, Nga Xô, các xứ Africa, Kuwait Ấn Ðộ, Thái Lan, China, Gabon, Togo, Senegal, Portugal, Espagne, Nhựt, Cambot, Lào, Việt Nam v.v...

Gian hàng tôi và chị bạn đang có mặt, là gian hàng bán áo quần, mỹ phẩm, thuốc men, sản phẩm thủ công làm bằng tay, kim cương v.v... Năm nay các gian hàng từ Việt Nam qua rất xôm tụ, rất nhiều, đa số là áo quần, áo dài, xách tay kiểu cọ, nhưng thiếu nữ Tây phương ưa thích vì giá rất rẻ. Song song bên cạnh các gian hàng, gian hàng tranh sơn mài Thành Lễ huy hoàng chưng bày những bức họa đồng quê thơ mộng, giàu nghệ thuật làm đẹp mắt khách Tây Au, nằm bên cạnh gian hàng Kuwait của những ông vua dầu hỏa, họ chỉ đến Hội chợ trình bày những bản nhạc dân ca. Họ ca hát suốt ngày mà không cần bán gì cả .

Mỗi lần có Hội chợ Paris, tôi đều ghé thăm gian hàng sơn mài Thành Lễ ị trước năm 1975 là người đầu tiên sáng tạo ra sơn mài Thành Lễ lớn nhất miền Nam để xem tranh của Thành Lễ Hoàng Ðình Tuyên. Màu sắc cũng như cách bố cục cân đối của bức tranh, qua kinh nghiệm nghệ thuật gia truyền của dòng họ Thành Lễ mà người con rể Hoàng Ðình Tuyên đã thừa hưởng hấp thụ được. Ðặc biệt Thành Lễ là gian hàng duy nhất bán tranh sơn mài với một biên nhận bảo đảm suốt đời (For Life), không phai màu, không nứt, không bị bung gỗ v.v... Ðặc biệt nữa là Thành Lễ tham gia cuộc triển lãm Hội Chợ Quốc Tế Paris từ năm 1964 liên tục 41 năm nay mà không người Việt Nam nào hơn được. Thành Lễ là gian hàng kỳ cựu nhất trong tòa nhà số 4 với tên Richesses du monde. Tranh Thành Lễ được xếp vào những sản phẩm quí của thế giới. Không một gian hàng nào từ Tây phương đến Á Châu, kể cả China không thể so sánh với sơn mài Thành Lễ ( Anh Hoàng Ðình Tuyên cho biết ) .
Ngoài tranh họa ra tôi thấy gian hàng TL chưng bày những cravates độc đáo do ông Hoàng Ðình Tuyên phát họa từng cái một, không có cái nào giống cái nào, người sành điệu ai mà chả thích Giá 1 cravate Thành Lễ trong Hội chợ bán 45 Euros, trong khi gian hàng VN kế bên chỉ bán 1 Euros
Có lẽ nhờ kỹ thuật cao, tranh nghệ thuật đẹp mắt cho nên Thành Lễ được tuyển chọn nhận lãnh Huy Chương Vàng trong số 2000 gian hàng trên thế giới tham dự, chỉ 12 người được vinh danh để trao tặng. Trong 41 năm sơn mài Thành Lễ Hoàng Ðình Tuyên hoạt động trong Hội Chợ Quốc Tế nhận được:
10 Huy Chương Vàng , 5 Huy Chương Bạc, 2 Huy Chương Ðồng . Tác phẩm sơn mài Thành Lễ được treo tại những danh thự như: Tư dinh Tổng Thống Hoa Kỳ Richard Nixon, tư dinh vua Hassan II tại thành phố Ifrane (Maroc), lâu đài Tổng Thống Pháp Charles de Gaulle tại Colombey les II Eglises (La Boissery), OMS (Organisation Mondiale de la Santa) tại Thụy Sỹ, năm 1984 bức tranh dài 1x3m theo lời yêu cầu Toà Thánh Vatican Rome (Italy). Ðược đài Truyền hình TF1 của Pháp làm phóng sự ngày 20-4-1990. Ðây là một vinh dự cho gia đình Thành Lễ nói riêng Hoàng Ðình Tuyên, luôn cả bạn bè các thân hữu đã yểm trợ Thành Lễ trong suốt thời gian qua
Khi được kêu tên để nhận Huy Chương, niềm vui quá bất ngờ ông Thành Lễ Hoàng Ðình Tuyên nghẹn ngào đứng yên không nói được lời nào, chắc là lúc ấy ông đang mơ màng, thấy mình như đang lơ lửng trên chín tầng mây! Bà Marie Jose Posta: Tổng Giám Ðốc của Hội Chợ phải lên tiếng cảm ơn thay lời cho Thành Lễ, cả phòng vỗ tay khen ngợi càng làm cho ông xúc động hơn nữa.

Cá nhân tôi về những bức tranh sơn mài của Thành Lễ Hoàng Ðình Tuyên ông thường thể hiện văn hoá qua cảnh làng mạc, đồng quê và các thôn nữ với mái tóc dài, không thấy có bức tranh nào ngoài đề tài đó. Nét vẽ nhẹ nhàng thanh thoát lắm! nên khi nhìn vào bức họa tôi thấy có cái gì dịu dàng uyển chuyển, bức tranh trẻ trung như cô gái đôi mươi. Bởi vậy vợ và con gái ông lúc nào cũng có mái tóc dài, tôi chưa thấy vợ và con gái ông cắt tóc ngắn bao giờ.

Năm 1975 gia đình ông được tàu Ðan Mạch vớt ngoài biển và đưa đến Nhật. Một thời gian ngắn gia đình ông đến Paris. Hoàng Ðình Tuyên tốt nghiệp Kiến Trúc sư và đã làm việc được ba năm tại VN, trưởng công trường xây cất 3 nhà ga tại Tân Sơn Nhất, từ năm 1968 đến 1975 (thuộc Bộ Công Chánh) và 8 tháng làm trong ngành Kiến trúc tại Paris .
Năm 1976, Hòang Ðình Tuyên chuyển nghề mới: Sơn mài do nhạc phụ truyền dạy cho đến ngày nay .
Nhờ học hỏi và sáng tác tranh sơn mài nên năm 1978 Hòang Ðình Tuyên làm việc với hãng bút máy Parker nổi danh trên thế giới. Ông phụ trách về bút máy Parker sơn mài, bảo đảm chất lượng suốt đời lúc đó với giá trung bình 300 đến 350 Euros mỗi cây. Thời gian ông hợp tác với hãng Parker kéo dài 20 năm .
Song song với nghề họa, Hoàng Ðình Tuyên bước sang một lãnh vực khác nữa cải tiến thời trang VN . Ông từng có những buổi biểu diễn thời trang do ông thiết kế và cùng với những buổi thi Hoa Hậu VN tại Pháp rất hào hứng .

Trên đường trở về nhà, tôi và chị bạn đi ngang qua khu rừng Bois de Vincennes vùng ngoại ô Paris, chị thấy bầy khỉ trong vườn thú, đang lom khom dưới tàn cây nhìn chị với cặp mắt ngây dại ngơ ngẩn. Chị bỗng kêu lên: những con dã thú không có linh hồn Tôi cười, nhìn con khỉ mẹ đang ôm một con khỉ nhỏ, vạch đầu ra bắt chí. Tôi nói khẽ: Chị có biết loài khỉ giống loài người điểm gì không? Loài khỉ giống loài người, khi nó nhìn vào trong kiếng, nó biết là nó, trong khi những con vật khác như chó, mèo khi thấy nó trong kiếng, nó chạy ra sau cái kiếng mà tìm.

Mặt trời đã tắt, chiều trong rừng thổi qua cơn gió nhẹ, tôi ưỡn ngực hít một hơi dài để tận hưởng mùi hương thơm dịu cỏ lá xanh tươi, xa những ồn ào của thành phố. Một ngày dài rong chơi với chị bạn khắp ngõ ngách, biết nhiều điều mới lạ, chia sẻ niềm vui tình người ẩn sâu mãi tận trong tâm hồn .

Bích Xuân







Created by Hiep Nguyen, Sept. 2003